Rannsachadh air a dheachdadh leis a’ Ghàidhlig a’ dol ceithir-chànanach ri linn a’ ghlasaidh-shluaidh
Tha luchd-rannsachaidh aig Oilthigh na Gàidhealtachd agus nan Eilean air leudachadh a thoirt air a’ chaochladh chànanan a tha a-nis ri am faighinn air-loidhne aca gus taic a thoirt do ghrunn phròiseactan rannsachaidh ioma-chànanach.
A dh鈥檃indeoin ghalar l猫ir-sgaoilte COVID-19, tha co-obrachaidhean eadar-n脿iseanta le f貌cas air cl脿raidhean ann an coimhearsnachdan ionadail air leantainn orra ann an 脠irinn agus na h-Innseachan. Tha tuairisgeulan 辫谤貌颈蝉别颈肠迟 a-nis ri am faighinn air l脿rach-l矛n an oilthigh ann an Gaeilge agus Hindi, a bharrachd air Beurla agus G脿idhlig. Is e d貌igh-obrach cheithir-ch脿nanach gun samhail a tha seo agus leudachadh n脿darrach dha Oilthigh na G脿idhealtachd agus nan Eilean, leis mar a tha e 20 bliadhna a鈥� gabhail uallach air fh猫in airson solar d脿-ch脿nanach, agus teagasg air-loidhne ann an d貌igh ionnsachaidh mheasgaichte.
Mar a mh矛nich Gordon Wells, manaidsear 辫谤貌颈蝉别颈肠迟 an l矛onra rannsachaidh Gh脿idhlig Soillse, aig a bheil pr矛omh oifis ann an ann an Oilthigh na G脿idhealtachd agus nan Eilean:
鈥淭ha 猫iginn COVID air brosnachadh eile a thoirt dhuinn a bhith a鈥� leudachadh an fheuma a nithear de dh鈥檌nnleachdas teignigeach anns a bheil na h-eileanan air thoiseach, agus a bhith a鈥� co-roinn dh貌ighean teagaisg is rannsachaidh a bhios gan cleachdadh aig an oilthigh air an robh f貌cas air a鈥� Gh脿idhlig sa chiad dol a-mach.
鈥淭ha aon de na pr貌iseactan coimhearsnachd dha bheil sinn a鈥� toirt taic, 鈥樷��, ag amas air glacadh agus curaideachadh c脿nain. Th貌isich e mar phr貌iseact d脿-ch脿nanach, ann an G脿idhlig agus Beurla, ach a-nis tha e a鈥� toirt a-steach ceithir c脿nanan deug eile, bho Bhasgais gu Iapanais gu Cuimris, leis gun robh buidhnean eile is 霉idh aca ann air feadh an t-saoghail a鈥� leantainn an adhartais aige, agus ghabh iad ris na stuthan bhidio agus am bathar-bog ionnsachaidh c脿nain 鈥樷�� a bhios e a鈥� cleachdadh, is chuir iad air ghleus iad do na feuman aca fh猫in. Tha e na thoileachas faicinn gu bheil innleachdan a chaidh a th貌iseachadh anns na h-eileanan a鈥� sgaoileadh cho fad is farsaing.鈥�
Thuirt an t-脌rd-ollamh Neil Simco, Iar-phrionnsapal airson Rannsachadh agus Buaidh aig Oilthigh na G脿idhealtachd agus nan Eilean:
鈥淭ha sinn anabarrach mothachail air ar dleastanasan a bhith a鈥� cur ri inbhe na G脿idhlig agus a bhith a鈥� leasachadh an fheuma a nithear dhith, agus mar an aon oilthigh a tha air a shuidheachadh gu fiosaigeach agus a鈥� l矛bhrigeadh foghlam aig an treas 矛re air feadh na G脿idhealtachd, tha sinn ann an Oilthigh na G脿idhealtachd agus nan Eilean air ar brosnachadh gus feum a dh猫anamh den fhiosrachadh agus e貌las a th鈥� againn gus an rannsachadh agus an conaltradh eadar-n脿iseanta againn a dhoimhneachadh.
鈥淪eo eisimpleir eile de mar a tha an t-oilthigh air thoiseach ann a bhith a鈥� toirt freagairt air iomadachd sh貌iseo-ch脿nanach ar sgoilearan rannsachaidh agus nan oileanach againn, le bhith a鈥� cleachdadh teicne貌las 霉r gus leasachadh a thoirt air a鈥� mhodh anns am bi sinn a鈥� dol an s脿s ann an rannsachadh ann an d貌ighean 霉r-ghn脿thach agus seasmhach.鈥�
Thuirt an t-脌rd-ollamh Conch煤r 脫 Giollag谩in, 脌rd-ollamh Rannsachadh na G脿idhlig aig Oilthigh na G脿idhealtachd agus nan Eilean agus Sti霉iriche Institiud nan Saidheansan C脿nain a tha air ceann phr貌iseactan rannsachaidh eadar-n脿iseanta leis na h-Innseachan agus 脠irinn:
鈥淭ha ar l脿thaireachd ioma-ch脿nanach air-loidhne a鈥� nochdadh an t-seallaidh eadar-n脿iseanta a th鈥� againn. Tha e cudromach suidheachadh na G脿idhlig a thuigsinn na cho-theacsa fh猫in ach cuideachd sgr霉dadh a dh猫anamh air mar a tha e an coimeas ri c霉isean nas fharsainge a thaobh seasmhachd mhion-ch脿nanan ann an co-theacsa cruinneil. Tha an d霉bhlan a thaobh a bhith a鈥� cumail suas iomadachd chultarach agus c脿nanach an t-saoghail a鈥� nochdadh mar aon de na pr矛omh ch霉isean s貌isio-chultarach san 21mh linn.鈥�